اهداف و وظایف ایستگاه
اهداف و برنامه های ایستگاه تا قبل از شروع فعالیتهای تحقیقاتی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گچساران، تحقیقات علمی در زمینه به زراعی و به نژادی زراعت دیم در مناطق نیمه گرمسیری کشور انجام نمیگرفت. ارقام مورد کشت در این مناطق عمدتا از ارقام آبی گندم نظیر نرمه کارون و یا تودههای محلی بومی نظیر سیاه ریشک و یا برخی ارقام وارداتی از کشورهای همسایه نظیر شعله و یا مخلوطی از ارقام مختلف گندم مرسوم به چهار تخم بود. عملیات تهیه زمین با بذر پاشی بر روی زمین لخت انجام می گرفت که بوسیله گاوآهن یا خیش با خاک مخلوط میگردید. فرمول های مشخصی در مورد میزان و زمان مصرف کود، تاریخ کاشت، تراکم بوته و نظایر آن وجود نداشت و بذر اصلاح شدهای در اختیار کشاورزان قرار نمیگرفت و در نتیجه عملکرد ناچیزی به قیمت فرسایش و تخریب اراضی دیم بدست میآمد. کشت عدس و نخود منحصر به تودههای بومی بود و کشت گیاهانی نظیر کلزا اصولا رایج نبود با توجه به موارد بالا تشکیل ایستگاه تحقیقات کشاورزی گچساران با هدف آزمایش پایدار محصولات کشاورزی در اراضی دیم مناطق نیمه گرمسیری از طریق موارد زیر در دستور کار قرار گرفت.
1- ایجاد ارقام پر محصول و متحمل به تنشهای خشکی و گرما و مقاوم به بیماریها و با کیفیت مطلوب غلات، حبوبات، دانه های روغنی و علوفه دیم برای مناطق مختلف دیم کشور.
2-تولید بذور پرورش 1و2 از ارقام اصلاح شده با توجه به نیازها و برنامههای وزارت متبوع
3-جمع آوری، حفظ و نگهداری ژرم پلاسم محصولات زراعی دیم و شناسایی خصوصیات ژنتیکی و استفاده از آنها در برنامههای اصلاحی.
4- تعیین مناسبترین روشهای خاک ورزی به منظور تهیه بستر مناسب جهت کشت محصولات مختلف زراعی دیم.
5- بررسی چگونگی افزایش راندمان بهره وری از نزولات آسمانی
6- بررسی میزان تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد ارقام مختلف اصلاح شده
7- تعیین روشهای مناسب کاشت، تراکم بذر، تاریخ کاشت، عمق و فاصله کاشت.
8-بررسی تحقیقات مربوط به تغذیه گیاهی محصولات زراعی دیم و چگونگی مصرف کودهای شیمیائی در مراحل مختلف رشد.
9- بررسی و تعیین انواع ماشینها و ادوات مناسب کاشت و برداشت دیم، تطبیق و طراحی ساخت نمونه ماشین آلات مناسب کاشت و برداشت برای مناطق مختلف.
10-بررسی و تعیین سیستمهای زراعی در اراضی دیم ( تناوب، آیش، کشت مخلوط محصولات )
11- بررسی و تعیین مناسبترین واحد اقتصادی مزارع دیم به منظور توسعه روشهای جدید در مزارع زارعین
12- بررسی و تعیین مناسبترین نظام بهرهبرداری با توجه مسائل اقتصادی و اجتماعی مناطق مختلف.
13- تکمیل و گسترش بررسی یافتههای جدید در سطوح وسیع در شرایط زارعین در قالب طرحهای تحقیقی ترویجی و آنفارم بمنظور انتقال یافته های تحقیقاتی به زارعین.
تکثیر و پرورش بذور اصلاح شده همزمان با فعالیتهای تحقیقاتی، به منظور حفظ خلوص و سلامت بذور ارقام اصلاح شده واحد کنترل و گواهی بذر ایستگاه از سال 1373 با تکثیر بذر این ارقام در مزارع پرورشی فعالیت خود را در سطح محدود آغاز و سال به سال بر حجم کار این واحد اضافه گردید. بذور تکثیر شده در مزارع ایستگاه به عنوان هسته خالص بذر در اختیار پیمانکاران قرار میگیرد، تا تحت نظارت کارشناسان ایستگاه نسبت به تکثیر و تولید بذر در طبقات مادری و گواهی شده اقدام نمایند. بذور تولید از طریق مدیریتهای جهاد کشاورزی مناطق و شرکت خصوصی در اختیار کشاورزان قرار میگیرد. به عنوان نمونه در سال 1389 میزان 2800 تن بذر گندم در طبقات مختلف بذری پرورشی تا گواهی شده در ایستگاه و یا با نظارت کارشناسان آن تولید گردید که علاوه بر تامین نیاز استان به استانهای هم اقلیم ارسال گردید.
همکاری های ترویجی
تحقیقات کاربردی زمانی میتواند منشاء اثر باشد که نتایج آن در مزارع کشاورزان به کار گرفته شود و لذا به منظور فراهم ساختن اشاعه دستاوردهای تحقیقاتی به مزارع زارعین، همکاری با حوزه ترویج و نظام برداری به طرق مختلف صورت میگیرد که مهم ترین آنها عبارتند از : اجرای طرحهای تحقیقی – تطبیقی، تحقیقی ترویجی،آموزش کارکنان مدیریتهای جهاد کشاورزی ومهندسی جوان ناظر در طرح گندم، مشارکت و آموزش بهره برداران در کلاسهای موضوعی محصولی، تهیه نشریات آموزشی، تشکیل نمایشگاه و فراهم ساختن امکان بازدید کشاورزان از مزارع تحقیقاتی.
کلیدواژهها:
اراضی دیم محصولات زراعی دیم
آخرین ویرایش۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴